Đối thoại với Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng về Bưu chính Việt Nam – Hội nhập và phát triển

Là một trong 2 lĩnh vực của ngành Bưu chính Viễn thông Việt Nam nhưng Bưu chính có vẻ bị lép vế trước sự phát triển vũ bão của ngành Viễn thông Dường như những khó khăn của ngành Bưu chính mới chỉ bắt đầu được đặt ra kể từ khi có sự phân tách Bưu chính ra khỏi Viễn thông Những khó khăn càng lúc càng trở nên nan giải trong bối cảnh hội nhập kinh tế mạnh mẽ với bên ngoài ngành Bưu chính Việt Nam phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà cung cấp dịch vụ mới trong khi điều kiện cơ sở vật chất hạ tầng bị cắt giảm đi nhiều so với thời kỳ còn đứng chung với Viễn thông trong cùng một khối Không chỉ khó khăn về nhân sự vì bị cắt giảm lao động hạ tầng ít ỏi ngành Bưu chính sau khi được phân tách khỏi Viễn thông lại tiếp tục phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các nhà cung cấp dịch vụ tư nhân và nước ngoài trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu sắc Cùng lúc đó giá cả thị trường ngày càng tăng với tốc độ chóng mặt giá xăng đã tăng có thời điểm lên đến 19.000 đồng/lít kéo theo đó là sự tăng giá liên tục của các mặt hàng khác Thế nhưng giá một cái thư cho tới lúc này chỉ có 800 đồng/chiếc giữ nguyên mức giá từ cách đây đã 10 năm Khó khăn chồng chất khó khăn các doanh nghiệp Bưu chính liên tục phải chịu lỗ luỹ kế Tuy nhiên cũng cần nhìn nhận khách quan rằng những khó khăn của ngành Bưu chính Việt Nam có một phần không nhỏ xuất phát từ nội tại Có một thống kê cho thấy cho tới cuối năm 2008 tổng lao động của Bưu chính Việt Nam là 48 nghìn người doanh thu 6 đến 7 nghìn tỷ đồng Vì thế đây là ngành tạo ra giá trị bình quân đầu người thấp nhất nước Trong khi đó tỷ lệ lao động có trình độ Đại học Cao đẳng chưa đến 17% Dù có những khó khăn chồng chất như vậy nhưng trên thực tế sự hỗ trợ của chính phủ đối với ngành Bưu chính sẽ được dự tính là ngưng hoàn toàn vào năm 2013 để cho ngành Bưu chính sẽ phải tự cân đối thu chi từ thời điểm đó Điều này làm nhiều người băn khoăn về tính thực tiễn khi mà Nhà nước vẫn phải bù lỗ mỗi năm cho ngành Bưu chính hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm Dựa trên cơ sở nào để các cơ quan chủ quan tin tưởng rằng từ năm 2013 ngành Bưu chính Việt Nam hoàn toàn có đủ khả năng xoay sở tự lực cánh sinh Đâu là lý do của thực trạng ngành Bưu chính VN phát triển chưa xứng tầm như hiện nay Lý lẽ nào để các doanh nghiệp Bưu chính phải chịu sức ép ôm lỗ luỹ kế hàng năm để tiếp tục làm nhiệm vụ công ích Hơn nữa ngành bưu chính là một ngành hạ tầng phục vụ cho việc phát triển chính phủ điện tử đặc biệt là thương mại điện tử hiện nay ở VN thương mại điện tử chưa phát triển mạnh song với vai trò là ngành hạ tầng Bộ đã có những chính sách chiến lược cũng như chỉ đạo gì để ngành Bưu chính có thể đón đầu và kích thích sự phát triển cho chính phủ điện tử và thương mại điện tử Tất cả những băn khoăn này đang được Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng giải đáp trong buổi đối thoại trực tiếp trên Kênh VTC2 và trực tuyến trên các báo điện tử VTC News VietNamNet ICT News Trang thông tin điện tử của Bộ TT&TT từ 10h sáng nay 25/10 Ngoài ra Bộ TT&TT mong muốn thông qua buổi đối thoại này sẽ nhận được những ý kiến tham vấn những đề xuất kiến nghị đối với công tác quản lý để ngành Bưu chính Việt Nam năng động phát triển trong quá trình hội nhập quốc tế Nội dung đối thoại Hiện tại ngành Bưu chính Việt Nam ngoài Tổng công ty Bưu chính Việt Nam được tách từ Tổng công ty Bưu chính-Viễn thông thì còn những đơn vị doanh nghiệp nào nữa cũng tham gia hoạt động trong lĩnh vực này Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng Có thể nói chính sách của Nhà nước ta đã tạo điều kiện cho mọi thành phần có thể tham gia phát triển bưu chính Cho tới nay Bộ Thông tin và Truyền thông đã cấp phép cho hơn 20 doanh nghiệp cùng phát triển bưu chính với Tổng Công ty Bưu chính Việt Nam Ngoài Tổng Công ty Bưu hiện nay còn có những công ty bưu chính khá phát triển như Công ty CP Bưu chính Viettel Công ty Bưu chính Sài Gòn Công ty Bưu chính Tín thành Ngoài ra còn một số công ty liên doanh nữa Tổng công ty Bưu chính hiện nay được quy định là Doanh nghiệp nhà nước duy nhất có nghĩa vụ vừa làm kinh doanh vừa phục vụ công ích Vậy xin ông giải thích rõ hơn về khái niệm công ích này Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng Khái niệm công ích của dịch vụ bưu chính bao gồm các dịch vụ bưu chính phổ cập và dịch vụ bắt buộc Dịch vụ phổ cập là phục vụ cho dân cư mọi miền trên Tổ quốc với giá cước phù hợp và mức độ cơ bản Ngoài ra để phục vụ các sự kiện quan trọng như khi có thiên tai dịch bệnh Nhà nước yêu cầu phải thực hiện các dịch vụ bưu chính bắt buộc Ngoài ra những hoạt động như cung cấp báo của các cơ quan trung ương báo phục vụ đồng bào dân tộc cũng là dịch vụ bưu chính bắt buộc Xin chào Thứ trưởng Tôi tên là Hải hiện đang sống ở Bắc Ninh Mới đây tôi có đọc trên mạng internet 1 thông tin rằng có tới 30% số thư tay gửi đi không đến được với người nhận và nhiều khi những bức thư này nằm lại vĩnh viễn ở bưu cục mà không được đem trả lại cho người gửi Tôi không biết thông tin này có đúng không nhưng thực tế thì rất nhiều người ở chỗ tôi nói là gửi thư từ hay gửi các món quà qua bưu điện là không an toàn Vì thế họ thường tìm cách gửi bằng xe ôm xe khách hay gọi chuyển phát tư nhân Tôi muốn biết Thứ trưởng nghĩ sao về việc này Xin cảm ơn Thứ trưởng Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng Chất lượng dịch vụ bưu chính trong thời gian vừa qua đặc biệt là so với 10 năm trước đây đã được cải thiện rất đáng kể Thông tin bạn nêu trên đây là có phần đúng Hiện tượng thư chậm không đến có xảy ra Tuy nhiên như bạn nói thất lạc đến 30% là không chính xác vì tôi biết con số đó chỉ dao động từ 2-3% Trường hợp thư không đến địa chỉ nhận có nhiều nguyên nhân Nguyên nhân chủ quan như lỗi từ đơn vị cung cấp dịch vụ nguyên nhân khách quan như lỗi trong quá trình vận chuyển của doanh nghiệp bưu chính quốc tế Ngoài ra việc thư không có thông tin đầy đủ về người nhận người gửi cũng dẫn đến mất thư Đánh giá việc mất thư là trách nhiệm của ai thì là việc phức tạp và có nhiều yếu tố Tuy nhiên thông tin của bạn rất hữu ích cho công tác quản lý của Nhà nước về dịch vụ bưu chính Giá cả thị trường ngày càng tăng với tốc độ chóng mặt như giá xăng đã tăng có thời điểm lên đến 19.000đ/lít kéo theo đó là sự tăng giá liên tục của các mặt hàng khác thế nhưng giá tem thư cho tới lúc này thường chỉ có 800đ/cái Mức giá này cách đây đã 10 năm như vậy liệu doanh nghiệp Bưu chính có đủ sức chịu lỗ hoặc có lý nào lại phải bắt doanh nghiệp Bưu chính phải chịu sức ép nặng như vậy Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng Thông tin đó là đúng nhưng giá cước được duy trì 800 đồng từ năm 2005 đến nay cũng có lý do của nó Trước đây khi chưa chia tách nhà nước cho phép tập đoàn Bưu chính Viễn thông thực hiện theo hướng lấy viễn thông bù cho bưu chính Với lợi nhuận đó thì tập đoàn vẫn bảo đảm được việc bù giá cước giữa hai ngành này Tuy nhiên sau khi chia tách thì Chính phủ khi giao nhiệm vụ cũng đã xem xét để hai lĩnh vực này đều làm ăn có lãi Chính vì vậy việc điều chỉnh giá cước cũng phải đảm bảo để ngành bưu chính có thu và có lợi nhuận Cái khó hiện nay là dù việc tăng giá cước bưu chính công ích được phép tăng nhưng đó cũng chỉ là một giải pháp Quan trọng hơn là mặc dù giá cước đã tăng từ 800 đồng lên 2.000 đồng nhưng nhu cầu lại không tăng ngoài ra một nguyên nhân khiến cho nhu cầu không tăng lên là chất lượng dịch vụ của ngành không tăng lên Tôi cho rằng trong thời gian tới cần thiết phải tăng chất lượng lượng dịch vụ thì doanh thu mới có thể tăng lên Theo lộ trình phát triển thì trong thời gian tới bên cạnh việc tăng giá cước thì chúng tôi sẽ đặt ra lộ trình năm 2011 tăng giá cước đối với dịch vụ công ích lên 80% và đến 2012 thì tăng lên ngang với giá thành Tôi thấy mô hình bưu điện văn hóa xã hiện nay bị báo chí chê là kém hiệu quả Thực tế tôi thấy điều này là đúng vì ở chỗ tôi bưu điện văn hóa xã lúc nào cũng vắng tanh vắng ngắt Tôi không biết nhà nước chi bao nhiêu tiền cho những bưu điện kiểu như vậy nhưng nếu đã không hiệuq quả thì liệu có nên duy trình nữa hay không Nếu tiếp tục duy trì thì xin hỏi thứ trưởng là chúng ta sẽ duy trì thế nào Trần Hoài Nam Bắc Ninh Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng Mô hình điểm bưu điện văn hóa xã là mô hình đưa thông tin tới cho người dân ở vùng sâu vùng xa một cách rất có hiệu quả là chủ trương đúng đắn của Đảng và Chính phủ Mô hình này thực hiện từ năm 1998 lời khen rất nhiều và lời chê cũng không ít Tôi cho đây là điều bình thường Không có gì tồn tại mãi và cập nhật liên tục Vấn đề chỉ là chúng ta chưa kịp thay đổi để mô hình này phù hợp với giai đoạn hiện tại và sắp tới Về chủ trương tôi cho rằng là hợp lý nhưng vấn đề là cải tiến nó Trên toàn quốc hiện có 8.027 điểm và số điểm có doanh thu dưới 500 ngàn đồng/tháng chiếm quá nửa Nếu lấy doanh thu làm chủ đạo thì mô hình này hoàn toàn thất bại Nhưng như tôi nói cung cấp dịch vụ bưu chính cho người dân không thể tính bằng tiền Nhưng nhìn lại có nhiều điểm bưu điện văn hóa xã được xây dựng ở chỗ không thuận lợi người dân không thể tiếp cận trong khi nhiều điểm lại xây dựng ở chỗ đông dân cư phát triển và người ta không có nhu cầu nữa thì cũng không ai vào Thời gian tới chúng ta cần chuyển đổi theo hướng những điểm dân cư phát triển không cần thiết nữa thì chúng ta cần mạnh dạn bỏ trong khi những điểm dân cư khó khăn chúng ta phải tiếp tục đầu tư và không vì mục đích kinh doanh Và tôi cũng hi vọng các ngành các cấp cũng tham gia đầu tư cho lĩnh vực này Thưa chú cháu là một học sinh ở Hà Tĩnh Vừa rồi theo dõi ti vi đài báo thì cháu thấy có rất nhiều thông tin về viết thư UPU Thực sự cháu cũng rất thích những cuộc thi viết thư như thế Nhưng quả thật ở trường cháu nhiều bạn không hào hứng lắm Thậm chí ở trường cháu thi UPU lần nào cũng thấy lớp hô hào chép của nhau cho đủ số lượng Cháu cảm thấy rất buồn và không hiểu là nếu các trường khác các học sinh khác cũng làm như thế thì viết thư UPU sẽ như thế nào Không biết là chú có biết chuyện này không và cháu cũng rất muốn nghe ý kiến của chú về chuyện này Cảm ơn chú Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng Trước tiên phải cảm ơn câu hỏi của cháu bởi qua 20 lần tổ chức cuộc thi chúng tôi đã phải đối mặt với sự thật này Thực tế thì trong bất kỳ cuộc thi nào cũng có sự gian lận và BGK của các cuộc thi đều đã phải đối mặt với sự thật đáng buồn này Tuy nhiên BTC chúng tôi đã xem xét và tìm ra biện pháp để giảm hiện tượng đó Trong quá trình thi và chấm chúng tôi rất dễ nhận biết để loại những bài viết tập thể hay có sự can thiệp của người lớn Thực tế trong những cuộc thi tổ chức trước đây chúng tôi thấy rằng cần phải có sự phối hợp với phụ huynh học sinh giáo viên học sinh Bởi chính phụ huynh học sinh sẽ là người rèn cho các em sự trung thực Có thế mới có thể làm cho các cuộc thi trong sạch được Qua đây chúng tôi sẽ tiếp tục tác động và tuyên truyền để làm sao cuộc thi được tiếp tục triển khai tốt đẹp Cũng mong sao người lớn các bậc phụ huynh và các giáo viên học sinh hướng dẫn các em trung thực trong cuộc thi tạo hứng thú để các em tham gia cuộc thi này Một trong những sự kiện quan trọng ở thời điểm hiện tại của ngành ngành bưu chính là dự luật Bưu chính đang được Quốc hội thảo luận để thông qua Thưa thứ trưởng xin ông cho biết căn cứ vào đâu mà cơ quan quản lý nhà nước cho rằng cần phải đưa ngành bưu chính trở thành 1 lĩnh vực độc lập để pháp luật điều chỉnh Với quy mô hiện tại của ngành bưu chính thì có thực sự cần thiết như vậy hay không câu hỏi trường quay VTC2 Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng Tôi cho rằng việc xây dựng một bộ luật không phụ thuộc vào quy mô của ngành đó Nhìn vào số liệu thì ngành bưu chính kém hơn viễn thông kinh phí xây dựng phát triển ngành bưu chính chỉ 7.000 tỷ đồng trong khi ngành viễn thông là hàng trăm nghìn tỷ đồng Tuy nhiên chúng ta cũng không thể so sánh như vậy mà cái chúng ta cần quan tâm là làm sao xây dựng các quy định pháp lý hoàn thiện hơn để các doanh nghiệp làm ăn kinh doanh có lãi Thực tế thì môi trường pháp lý về bưu chính cơ bản được hoàn thiện từ 2002 nhưng trong quá trình vận động và phát triển của xã hội thì hệ thống pháp lý này bắt đầu bộc lộ sự chưa đồng bộ nhiều quy định còn chồng chéo chưa phát huy được sở trường và thế mạnh của doanh nghiệp bưu chính Mặt khác hiện nay các quy định pháp lý liên quan đến dịch vụ công ích và mục tiêu kinh doanh chưa được thể hiện rõ Vì vậy tới đây cần phải hoàn thiện hơn để phân định rõ để doanh nghiệp có hành lang phát triển Hy vọng tại kỳ họp thứ 6 quốc hội khóa XII đang diễn ra quốc hội sẽ thảo luận xem xét bổ sung để sửa đổi những quy định này cho phù hợp với điều kiện sản xuất kinh doanh của ngành bưu chính